احتیاط بین مرجع میت و زنده
حیدر حب الله
ترجمه: سعید نورا
سؤال[1]: برخی مى گويند كه اگر ميت - در نظر شخص مکلف - با مراجع زنده مطرح برای تقليد مساوى باشد و يا حداقل محرز نباشد كه مرجع زنده از ميت اعلم باشد، در اینجا بر جواز ادامه تقلید از میت اجماع وجود دارد. آرى، بعضى گفته اند: در این صورت احوط در صورت اختلاف، عمل به احتیاط است. امّا می توان در این احتیاط به دیگری رجوع کرد مخصوصاً که این امر برای مکلفین سخت و دشوار است، لذا نتیجه می شود - پس از اتفاق نظر دیگران بر جواز بقا و عمل به فتوای میت – هیچ مشکلی در جواز بقا بر تقلید فقیه میت وجود ندارد. آیا این فتوای فقهای معاصر امروز است؟
پاسخ: آقایان خویی، محمدصادق روحانی، شیخ محمد اسحاق فیاض و شیخ وحید خراسانی در اینجا قائل به احتیاط نیستند بلکه اخذ به احوط این دو قول را لازم می دانند بنابراین ایشان فتوا به احتیاط دارند و نظر ایشان احتیاط در فتوا نیست.
و اما سید سیستانی، رجوع به فرد با ورع تر را لازم می دانند قبل از انتقال به احتیاط استحبابی از نگاه وی برای اخذ به احوط قولین.
سید محمود هاشمی معتقد است که اگر نظرات مرجع زنده با مرجع میت هرچند به صورت اجمالی در برخی از فتواها متفاوت باشد، باید به مرجع زنده محتمل الأعلم به صورت وجوب تعیینی رجوع کرد است.
_____________________
[1] حیدر حب الله، إضاءات فی الفکر والدین والاجتماع ۳: سوال 475.