حیدر حب الله

ترجمه: سعید نورا

سؤال[1]: نوزاد پنج ماهه ای است که نوع خاصی از شیر خشک می خورد، زیرا معده او نمی تواند شیر خشک معمولی را هضم کند و مادرش هم قادر به شیر دادن به او نیست. با این حال، هنگام تماس با شرکت تولید کننده این شیر خشک، آنها به خانواده این کودک اطلاع دادند که از برخی آنزیم های استخراج شده از لوزالمعده خوک – اجلکم الله – برای کاتابولیسم (تجزیه) پروتئین های موجود در این شیر خشک در مراحل اولیه ساخت آن استفاده می کنند. (و ما از جزئیات دقیق این فرآیند شیمیایی اطلاعی نداریم و اینکه آیا در شرایط که شیر مثلاً به صورت پودر است یا مایع است این اتفاق می افتد؟ آیا آنزیم ها مستقیماً به همان ماده اضافه می شوند و چگونه؟ آیا تبخیر می شوند مثلاً یا چگونه استخراج می شوند؟و غیره) اما محصول نهایی بعد از انجام تمام این عملیات ها روی آن چیزی از این آنزیم های خوک در آن وجود ندارد. این موضوع توسط شرکت تولید کننده تایید شده است، زیرا آنها می گویند که هیچ ماده ای از خوک به محتویات شیر اضافه نشده است، بلکه آنها فقط از آنزیم های خوک برای فرآیند کاتابولیسم استفاده می کنند. سؤال در اينجا دو بخش است: آيا دادن اين شير خشک توسط والدين به نوزاد جايز است؟ (توجه داشته باشید که پزشک این شیر را تجویز کرده است و ممکن است یافتن شیر دیگری با همان مشخصات سخت باشد.) آیا این شیر نجس محسوب می شود یعنی هر چیزی که با این شیر برخورد می کند باید پاک شود؟ اگر چنین است، پس از چه طریقی باید آن را تطهیر کرد، یعنی تنها مثل نجاست صرف یا نجاست خوکی؟ خداوند متعال شما را حفظ کند .

پاسخ: خوراندن این شیر تا زمانی که به کودک ضرری نداشته باشد، مطلقاً جایز است. زیرا نهایت چیزی که دلیل بر آن دلالت دارد حرمت نوشاندن مسکرات و مشروبات الکلی به کودکان است ولی نسبت به بقیه نجاستها هیچ دلیل معتبری بر حرام بودن آنها وجود ندارد و آنچه که دلالت بر ریختن محتوی ظروف به دلیل نجس شدن غذای موجود در آن دارد، این موضوع را اثبات نمی کند حداقل آن است که این روایات بسیار اندک در این باب، به لحاظ سندی ضعیف هستند.

اما موضوع طهارت و نجاست آن نیاز به توضیح بیشتری دارد، آیا ماده ای که از خوک استخراج می شود دچار استحاله شده و سپس در شیر قرار می گیرد یا خود این ماده در شیر قرار می گیرد؟ همچنین مشخص نیست که در حالت پودر شدن در شیر قرار می گیرد و بعد استحاله می شود یا در حالت مایع در آن قرار می گیرد؟ اما اگر بخواهیم قواعد را اجرا کنیم، حکم طهارت شیر دور از ذهن نیست، به دلیل عدم اطلاع از نجاست شیر با آن ماده قبل از استحاله آن، بنابر فرض استحاله آن، چنانکه از گفتار شما فهمیده می شود، چون ما ماده نجسی از خوک داریم و شیری داریم که نمی دانیم پودر است یا مایع و می دانیم که این دو به هم برخورد داشتند، اما شک داریم که این برخورد قبل از استحاله این ماده و بعد از مایع بودن این شیر بوده یا خیر که در این صورت فرض بر این است که حکم به طهارت آن می شود. و الله اعلم.

____________________

[1] حیدر حب الله، إضاءات فی الفکر والدین والاجتماع ۳: سوال 470.