حیدر حب الله

ترجمه: سعید نورا

سوال[1]: خانم ها نمی توانند موهای خود را بشویند مگر در فواصل زمانی زیاد. زیرا شستن مداوم موها به گفته خودشان موجب خرابی آن می شود. سؤال من این است: زن وقتی می خواهد غسل کند چه وظیفه ای دارد؟ آیا هر بار که می خواهد استحمام کند، شستن مو لازم است یا چه باید کرد؟

پاسخ: در ابتدا باید به این نکته اشاره کنیم که بسیاری از فقها و مراجع، شستن موهای پرپشت و پرحجم مانند ریش و موی سر را در غسل جنابت و سایر غسل ها لازم نمی دانند بلکه شستن پوست زیر مو از نگاه ایشان کفایت می کند، از جمله این فقها – به عنوان مثال- سید خویی و سید گلپایگانی، شیخ اراکی، سید محسن حکیم، شیخ بهجت، سید سیستانی، سید محمد صادق روحانی، محمد سعید حکیم، شیخ محمد اسحاق فیاض، شیخ وحید خراسانی و شیخ لطف الله صافی. برخی از فقها شستن موها را مقتضای احتیاط واجب می دانند مانند سید محمد باقر صدر، شیخ فاضل لنکرانی، شیخ یوسف صانعی، سید محمود هاشمی، سید خمینی و شیخ منتظری. برخی از فقها نیز مانند سید محمد روحانی و سید محمد حسین فضل الله به شستن مو فتوی داده اند.

اگر این خانم از مقلدین دسته اول از مراجع باشد، می تواند به سادگی و بدون نیاز به شستن مو، تنها آب را از روی پوست سر بگذراند و آن را کاملاً در آب فرو نبرد و شاید این حالت مفسده مو را از بین ببرد.

در واقع حتی اگر ایده ای که در سوال بالا ذکر شد صحیح باشد، عدم شستن مو را توجیه نمی کند، مگر اینکه به حد ضرر برسد، در غیر این صورت، صرف اینکه مثلاً موها بعد از چندین سال  حالت زیبایی خود را از دست می دهد، برای ترک غسل واجب کافی نیست، بنابراین معیار در این جا عناوینی مثل ضرر است به گونه ای که نتواند از آن اجتناب کند.

________________________

[1] حیدر حب الله، إضاءات فی الفکر والدین والاجتماع ۳: سوال 461.