حيدر حبّ الله
ترجمه: محمّد رضا ملايی
سوال[1]: برخی از علماء برای ابطال «عقیده‌ی رجعت» به این مطلب استناد می‌کنند که فایده‌ای برای رجعت، قابل تصور نیست؛ زیرا اگر مقصودِ خداوند شکست و خواری گناهکاران باشد آنها با ظهور حضرت مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف، شکست خورده و خوار خواهند بود و اگر بخواهد آنها را عذاب نماید باید گفت آنها همین الآن در نزد پروردگار، در حال عذاب هستند. با این وصف، رجعت چه ارزشی خواهد داشت؟ به نظر شما، این استدلال بر بطلان رجعت صحیح است ؟
جواب:
این گونه مناقشه کردن به نظر من صحیح نیست؛ زیرا پی نبردن به فلسفه‌ی رجعت، برای نفیِ آن کافی نیست. پدیده‌ها و وقایع بسیار زیادی هستند که ما هنوز مصلحت آنها را نمی‌دانیم؛ مگر به صورت کلی و عام، آنهم از با استناد به حُسنِ ظن به خداوند متعال و اینکه او حکیم است. بین «اقامه‌ی دلیل بر منطقی نبودن یک مساله» و «آشکار نشدن وجهی منطقی برای آن مساله»، فرق است. در حالت اول – که دلیلی داریم بر منطقی نبودن آن مساله – همان دلیل برای نفی مساله‌ی مورد نظر کافی است بر خلاف حالت دوم؛ لذا اگر ادله‌ی عقیده‌ی به رجعت، صحیح باشد چنین مناقشاتی نمی‌تواند آن را رد و ابطال نماید.
[1] حب الله, اضاءات فی الفکر و الدین و الاجتماع, ج 1 سوال 46.