• الرئيسية
  • السيرة الذاتية
  • الكتب والمؤلفات
  • المحاضرات والدروس
  • المقالات
  • الحوارات واللقاءات
  • المرئيات
  • الأسئلة والأجوبة
  • لغات اُخرى
  • تطبيق مؤلفات حب الله
  • آراء
الموقع الرسمي لحيدر حب الله
# العنوان تاريخ الإعداد تاريخ النشر التعليقات الزائرين التحميل
آیا ماه صفر، ماه اندوه و گریه است و یا اینکه این ماه، با ماه محرم فرق می‌کند؟ 2020-06-23 2020-06-23 0 1382

آیا ماه صفر، ماه اندوه و گریه است و یا اینکه این ماه، با ماه محرم فرق می‌کند؟

حيدر حبّ الله

ترجمه: محمّد رضا ملايی

سوال[1]: برخی از خواهران می‌گویند باید در ماه صفر نیز، حالت حزن و اندوه داشته باشیم و لباس سیاه بپوشیم و به رستوران نرویم و مسافرت را در این ماه ترک کنیم و از تجملات دوری نموده و در مراسم عروسی شرکت نکیم؛ زیرا قیام امام حسین علیه‌السلام، استحقاقِ چنین فداکارهایی از جانب ما را دارد و این قیام به برکت همین فدارکاریها و همین رعایت‌هاست که زنده مانده و استمرار یافته است. سوال من این است که آیا واقعا ماه صفر، ماه حزن و اندوه است؟ این افکار از کجا آمده و این نوع تعامل با ماه صفر، از نظر تاریخی چه قدمتی دارد؟

جواب: با توجه به نصوص حدیثیِ زیادی که درباره‌ی قیام امام حسین علیه السلام وجود دارد کلا برقراریِ ارتباط با این قیام، کار نیکو و پسندیده‌ای است و لذا خوب است انسان، در رابطه با این امام عظیم الشأن، با مظاهر حزن و اندوه زندگی کند.

البته نشان دادن این حزن و اندوه، اَشکال مختلفی دارد. مثلا برخی از اَشکال حزن و اندوه، در چندین روایت، توصیه شده است؛ مانند زیارت از دور و نزدیک؛ و یا گریه و اندوه بر ایشان و ترویجِ عزایِ آن حضرت و ذکر مصیبت‌های این امام همام و إحیاء نام و اهدافِ ایشان و … . اما برخی دیگر از اَشکال حزن و اندوه، در واقع، یک تعبیرِ بشری از حزن است که نصوص و روایاتِ خاص و ثابت و قابل اعتمادی[2] در مورد آنها وجود ندارد؛ مانند قمه زنی و یا قفل زدن بر بدن و زنجیر زنی و لطمه زنی و سیلی زدن بر خود و نیمه عریان شدن و راه رفتن بر آتش و سینه خیز رفتن و یا چهار دست و پا رفتن به حرم‌های مطهر اهل بیت علیهم السلام و … ؛ در رابطه با چنین شیوه هایی، روایتِ خاصی – که از نظر علمی، ثابت شده و قابل اعتماد باشد – نداریم. البته گاهی برخی از این شیوه ها، از مصادیقِ عناوینِ عامی هستند که در بعضی روایات ذکر شده است.

در بعضی روایات – و نیز عباراتِ علماء پیشین مانند شیخ مفید – چنین آمده که در دهه‌ی اول محرم، آثار حزن و اندوه بر برخی از امامان و حتی منازلِ ایشان آشکار می‌شد و این یعنی به طور طبیعی، از مظاهر شادمانی و سرور در این روزها، اجتناب می‌کردند؛ تمام اینها نشان می‌دهد که این ده روز، برای ائمه علیهم السلام، ایام حزن و اندوه بود و بایسته است دوستداران اهل بیت علیهم السلام در این ایام نیز به حزن و اقامه‌ی عزا بپردازند؛ اما ما روایاتی درباره‌ی ماه صفر نداریم و من، مستند و دلیلی را ندیدم که نشان دهد شیعیان قبل از دوره‌ی صفویه، ماه صفر را به عنوان ماه حزن و اندوه و بکاء – همانند دهه‌ی اول محرم – می‌شناختند. همچنین در روایاتِ صحیح هم، مطلبی وجود ندارد که این ادعا را ثابت کند؛ به جز زیارت اربعین در ماه صفر که البته دلیل و روایتی معتبر نیز وجود ندارد که خصوص این زیارت را ثابت کند؛ بلکه با ادله‌ی عام، استحباب این زیارت ثابت می‌شود و این ادله‌ی عام نیز بین ماه صفر و غیر صفر، تفاوتی نمی‌گذارند.

بر همین اساس و با توجه به جستجویی که انجام دادم روایات و نصوص و اطلاعاتِ تاریخی‌ای نیافتم که ثابت کند ماه صفر، ماه اندوه و حزن است؛ مگر اینکه ادعا کنیم دوستدارانِ اهل بیت علیهم السلام، تمام ایام سال را، ایام عزاداری و حزن و اندوه می‌دانند که این، یک مساله‌ی دیگر است.

البته مطالب فوق، محزون بودن در برخی از لحظاتِ ماه صفر را نفی نمی‌کند؛ مانند حال زیارت یا نوشیدن آب و … که روایاتِ خاصی درباره‌ی این حالات وارد شده است؛ تمام سخن ما در این است که آیا از نظر شرع، ماه صفر، ماه حزن و اندوه و گریه است؟ چنین چیزی ثابت نشده است.

________________________

[1] حب الله, اضاءات فی الفکر و الدین و الاجتماع, ج 2 سوال 327.

[2] . بر اساس معیارهایی که علماء برای سنجشِ شواهد تاریخی و حدیثی به کار می‌گیرند.

إرسال

you should login to send comment link

جديد الأسئلة والأجوبة
  • تأليف الكتب وإلقاء المحاضرات بين الكمّ والنوعيّة والجودة
  • مع حوادث قتل المحارم اليوم كيف نفسّر النصوص المفتخرة بقتل المسلمين الأوائل لأقربائهم؟!
  • استفهامات في مسألة عدم كون تقليد الأعلم مسألة تقليديّة
  • كيف يمكن أداء المتابعة في الصلوات الجهرية حفاظاً على حرمة الجماعات؟
  • هل يمكن للفتاة العقد على خطيبها دون إذن أهلها خوفاً من الحرام؟
  • كيف يتعامل من ينكر حجيّة الظنّ في الدين مع ظهورات الكتاب والسنّة؟!
  • هل دعاء رفع المصاحف على الرؤوس في ليلة القدر صحيحٌ وثابت أو لا؟
الأرشيف
أرسل السؤال
الاشتراك في الموقع

كافة الحقوق محفوظة لصاحب الموقع ولا يجوز الاستفادة من المحتويات إلا مع ذكر المصدر
جميع عدد الزيارات : 36778910       عدد زيارات اليوم : 4396